در پروژه‌های مرجع، تأمین تجهیزات اصلی سامانهٔ مانیتورینگ، ارتباطی و مخابراتی معمولاً توسط پیمانکار اصلی انجام می‌شود. این سامانه شامل لایه‌های ارتباطی داخلی بین پست‌های فرعی، پست اصلی نیروگاه و کانکس مانیتورینگ، و نیز لایهٔ ارتباطی خارجی به شبکهٔ بالادست و مراکز کنترل خواهد بود.
ارتباطات داخلی باید برای سه هدف مجزا طراحی و اجرا شوند:
مانیتورینگ — نمایش و ثبت اطلاعات اینورترها، استرینگ‌ها و آرایه‌ها؛ نمایش وضعیت بریکرهای M.V و L.V، سکسیونرها، آلارم‌ها و تریپ‌های حفاظتی، وضعیت ترانسفورماتورها، رله‌های حفاظتی، UPS و سامانهٔ اعلام حریق، و مقادیر کنتورهای بخشی.
کنترل — امکان فرمان‌دهی برای باز و بسته کردن بریکرها، ارت‌کردن ترانسفورماتورها، کنترل اینورترها و اعمال فرمان‌های تریپ حفاظتی روی بریکرهای بالادست؛ همچنین برقرار کردن اینترلاک الکتریکی بین بریکرهای بالادست و پایین‌دست.
ایمنی و اینترلاک — جلوگیری از خطاهای اپراتوری از طریق اینترلاک‌ها و جلوگیری از بروز حوادث هنگام اعلان آلارم‌هایی که در صورت عدم رسیدگی به تریپ منجر می‌شوند.
توجه: کلیه اینورترهای سایت باید به‌صورت Daisy Chain و با کابل SFTP Cat6 متصل شوند و برای هر STS موجود در سایت یک دیتا‌لاگر مناسب جهت جمع‌آوری اطلاعات اینورترها پیش‌بینی گردد.
لینک ارتباطی بین پست اصلی نیروگاه و پست بالادست باید مطابق نیازمندی‌های شرکت توزیع، ساتبا و استانداردهای داخلی توانیر راه‌اندازی شود. اطلاعات ارسالی شامل پارامترهای هواشناسی، ارزیابی منابع، پارامترهای الکتریکی و غیرالکتریکی، رویدادها و آلارم‌هاست.
الزامات حداقلی:
سامانهٔ مانیتورینگ باید قابلیت اتصال و ارسال داده به سامانهٔ مانیتورینگ ساتبا را از طریق نصب سخت‌افزار یا به‌روزرسانی نرم‌افزار داشته باشد.
پیمانکار باید دو لینک ارتباطی مستقل برای ارسال دیتا به دیسپاچینگ شرکت توزیع و سامانهٔ داخلی ساتبا ایجاد کند. ارسال بر بستر APN و با پروتکل IEC 60870-5-104 یا DNP3.0 انجام می‌شود. درصورت غیرممکن‌بودن استفاده از این پروتکل‌ها، جایگزینی مطابق دستورالعمل‌های تله‌متری اسکادا و با توافق طرفین و تحمل هزینهٔ مازاد توسط کارفرما خواهد بود.
دو کارکرد اصلی در بخش خارجی خلاصه می‌شوند:
مانیتورینگ / سیگنالینگ
اینترالکی داخلی
برای تضمین پایداری، امنیت و قابلیت سرویس‌دهی سامانه، موارد زیر الزامی است:
کلیه تجهیزات باید نو و دارای پشتیبانی سازنده باشند؛ از به‌کارگیری تجهیزاتی که پشتیبانی‌شان پایان یافته خودداری شود.
استفاده از سوئیچ‌هایی با سرعت کمتر از 1 Gbps ممنوع است (مگر با تأیید مدیریت IT).
سوئیچ‌های صنعتی باید از برند Moxa باشند و قابل‌مدیریت (manageable) با پشتیبانی احتمالی SNMP برای مانیتورینگ آینده باشند. در صورت استفاده از فیبر نوری، SFPهای Moxa به‌کار روند و یک واحد سوئیچ®SFP برای بکاپ پس از اتمام پروژه تحویل شود.
شبکهٔ صنعتی (OT) و شبکهٔ LAN اداری باید از رنج‌های IP متفاوت استفاده کنند و توسط یک فایروال (حداقل یک Mikrotik) جداسازی شوند. رنج‌های IP باید از مدیریت IT شرکت توزیع دریافت شوند.
لیست IPهای استاتیک و رمزهای عبور تجهیزات در پایان پروژه به‌صورت رسمی اعلام و امکان تعویض رمزها فراهم شود.
استفاده از Boxهای پلی‌کربنات (مانند Schneider یا Danub) برای تجهیزات داخل سایت توصیه شده است.
برای کابل‌کشی شبکه حداقل استاندارد CAT6 (SFTP) الزام است؛ از پَچ‌کوردها و سرسوکت‌های کاردستی خودداری شود؛ تمامی Terminationها کارخانه‌ای یا استاندارد روی پنل انجام شود.
در ارتباطات Backbone از فیبر Single-mode با حداقل 4 Core استفاده شود. در بخش اداری و LAN می‌توان از Multimode بهره برد. در نقاط Fusion، backup link و fusion backup در نظر گرفته شود و فیبرها در پنل Patch قرار گیرند.
UPS مناسب در سایت باید پیش‌بینی شود: دستگاه‌های UPS با ظرفیت ≥ 3 kV باید دارای SNMP داخلی (in-built) باشند و زمان راه‌اندازی Ready SNMP باشند (از تبدیل‌های SNMP→RS232 و مشابه خودداری شود).
استفاده از رک کوچکتر از 9U یا با عمق کمتر از 60 سانتی‌متر مجاز نیست.
سوئیچ‌های LAN اداری از برند Cisco با پشتیبانی PoE باشند.
برای Power سوئیچ‌ها از برند Siemens یا Meanwell استفاده شود؛ در غیر این صورت برند پیشنهادی باید جهت تأیید اعلام گردد.
برای Access Pointها از تجهیزات UBNT استفاده شود و از خرید تجهیزات با لایسنس غیرقابل پشتیبانی (off-end) خودداری شود.
سیستم Wi-Fi تنها به شبکه LAN متصل شود و از اتصال آن به شبکه صنعتی جلوگیری شود.
استاندارد کنونی برای دوربین‌ها و NVRها در پروژه‌ها، برند Hikvision با حداقل دقت 4 MP است؛ پیشنهادات جایگزین باید کتبی ارائه و تأیید شوند.
برای مشاهده تصاویر در محل، استفاده از Smart TVهای مناسب داخلی (مثلاً G+) مجاز است؛ در صورت استفاده باید Account مشاهده از مدیریت IT شرکت توزیع دریافت گردد.
در صورت نیاز به PC برای مانیتورینگ ترجیحاً از دستگاه‌های Intel NUC (نسل 8 یا بالاتر) استفاده شود.
سامانهٔ مانیتورینگ باید شامل سخت‌افزار و نرم‌افزارهای نمایشگر، یک دستگاه کامپیوتر جهت ذخیره‌سازی، و سنسورهای لازم برای داده‌برداری باشد. پارامترهای حداقلی که باید مانیتور شوند عبارت‌اند از:
میزان تشعشع خورشیدی (پیرانومتر)
دمای سطح ماژول (سنسور دمای سطح)
اتصال به دماسنج محیطی و بادسنج
محدودهٔ دمای عملیاتی تجهیزات: از −25 تا +70 °C (برای سنسورها) و −25 تا +50 °C برای محیط سامانه مانیتورینگ
ولتاژ و جریان شینه DC
ولتاژ و جریان AC
توان لحظه‌ای و انرژی تولیدی روزانه و ماهیانه
هارمونیک‌های ولتاژ و جریان تا هارمونیک سی‌وسوم (33)
قابلیت شناسایی جریان‌های رشتهای معکوس و اختلال در عملکرد اینورترها و کاهش بازده رشته‌ها
واکنش سریع به تشخیص خطاها: ارسال اخطار به تیم مربوطه در محل، مدیریت پیام‌های عیب‌یابی و گزارش‌دهی منظم براساس دستورالعمل بهره‌بردار.
سایر ویژگی‌های عملیاتی سامانه:
امکان اتصال به شبکهٔ کامپیوتری کارفرما از طریق Ethernet-LAN.
قابلیت ثبت اطلاعات تا بازهٔ زمانی حداکثر ۱ سال با نرخ نمونه‌برداری ۵ دقیقه (Log retention و backup باید برنامه‌ریزی شود).
درجهٔ حفاظت تجهیزات مانیتورینگ حداقل IP40.
پیش از راه‌اندازی، تجهیزات IT و فیبر باید تست‌های مربوطه (از جمله OTDR در صورت نیاز) را پشت سر بگذارند و سوئیچ‌ها/SFPهای backup تحویل شوند.
کلیه رمزها، IPها، و مستندات شبکه باید در پایان پروژه تحویل کارفرما شده و دسترسی‌های لازم تعریف گردد.
هرگونه پیشنهاد برای استفاده از برندهای متفاوت یا تغییر پروتکل‌های ارتباطی باید مکتوب و با تأیید مدیریت IT شرکت توزیع و ساتبا صورت گیرد.
راه‌اندازی سامانهٔ مانیتورینگ و ارتباطی در نیروگاه خورشیدی بیش از آنکه یک پروژهٔ IT باشد، یک عملیات چنددیسپلینه است که برق، مخابرات، شبکه و امنیت را در هم می‌آمیزد. رعایت دقیق الزامات فنی قراردادی — از انتخاب کابل و سوئیچ تا تعریف لینک‌های تله‌متری با پروتکل‌های استاندارد — باعث می‌شود نیروگاه نه‌تنها به‌درستی تولید را ثبت و گزارش کند، بلکه در شرایط بحرانی ایمن، قابل‌کنترل و قابلِ‌اعتماد باقی بماند.
ارسال نظر
برق خورشیدی 
خبرهای مرتبط
