بورس انرژی ایران با راه‌اندازی تابلو برق سبز در سال ۱۴۰۲ توانسته است حدود ۹۰۰ میلیون کیلووات ساعت برق از منابع تجدیدپذیر را به ارزش بیش از ۳۰,۸۰۰ میلیارد ریال معامله کند. این اقدام باعث افزایش اعتماد فعالان بازار به قابلیت گواهی‌های برق پاک شده است.
در کشورهای پیشرو مانند ایالات متحده و آلمان، این گواهی‌ها یکی از ابزارهای اصلی برای تحقق سیاست‌های کربن‌زدایی محسوب می‌شوند. در ایران نیز، این ابزار در پروژه‌هایی مانند نیروگاه خورشیدی ۵۰۰ مگاواتی خراسان رضوی به کار گرفته شده و موجب جذب سرمایه‌گذاری در مناطق محروم شده است.
اوراق سلف موازی استاندارد برق نیز به عنوان مکمل گواهی‌ها، امکان تأمین سرمایه برای احداث نیروگاه‌های خورشیدی در قالب فروش آینده برق را فراهم می‌کنند. این ساختارهای مالی می‌توانند به پروژه‌های مقیاس کوچک در روستاها و مناطق کم‌برخوردار نیز کمک کنند، همچنان‌که نیروگاه‌های ۳۵۰ کیلوواتی خورشیدی در مناطق روستایی نقش مؤثری در کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و توسعه اقتصاد مقاومتی ایفا کرده‌اند.
با این حال، چالش‌هایی همچون نبود آگاهی عمومی درباره گواهی‌ها، خلأ زیرساخت‌های حقوقی، و عدم پیاده‌سازی استانداردهای بین‌المللی در بازار سرمایه ایران، مانع گسترش این مدل تأمین مالی شده است. به گفته معاون عملیات بورس انرژی، همگام‌سازی با نهادهای جهانی مانند بانک جهانی و صندوق سبز آب‌وهوایی (GCF) می‌تواند به جذب سرمایه‌گذار خارجی کمک کند.
دولت در سال ۱۴۰۴ اعلام کرد طرحی را برای تولید ۳۰ هزار مگاوات برق از انرژی خورشیدی کلید زده که بخشی از آن از طریق ابزارهای مالی تجدیدپذیر تأمین خواهد شد. اجرای این طرح تا سال ۲۰۳۰ می‌تواند گام بزرگی در جهت کاهش وابستگی به گاز و نفت و توسعه پایدار باشد.
در نهایت، موفقیت‌هایی مانند احداث نیروگاه‌های خورشیدی در استان‌های خراسان رضوی و گلستان با اتکا به همین ابزارهای مالی، نشان می‌دهد که با اصلاح سیاست‌گذاری و آموزش عمومی، گواهی برق تجدیدپذیر می‌تواند نقشی حیاتی در آینده انرژی ایران ایفا کند.
ارسال نظر